Sự tích con thạch sùng
Ngày xửa ngày xưa, có một gia đình đôi vợ chồng có hoàn cảnh rất nghèo túng, người chồng tên là Thạch Sùng. Đôi vợ chồng này sống chui rúc ở trong một cái túp lều gần chợ, họ xin ăn từng bữa qua ngày.
Cuộc sống của đôi vợ chồng Thạch Sùng rất long đong lận đận. Nhưng mà Thạch Sùng là một người có đầu óc làm ăn kinh doanh lớn, trong đầu lại rất lắm mánh khóe và thủ đoạn. Đã từ lâu hai vợ chồng Thạch Sùng nhịn ăn tích góp để dành tiền bạc, góp nhặt tiền dần rồi mang chôn ở góc nhà để sau này đào lên lấy vốn làm ăn khi có cơ hội. Số tiền mà hai vợ chồng này dành dụm được càng ngày càng tăng nhưng mà hai vợ chồng vẫn giả vờ nghèo đói để làm nghề ăn xin cho dễ.
Có một hôm Thạch Sùng đi ăn mày về khuya. Đang đi men theo bờ sông thì Thạch Sùng nhìn thấy hai con trâu từ ở dưới sông lội lên bờ và húc nhau chí mạng. Theo kinh nghiệm của Thạch Sùng thì đoán rằng ấy là điềm báo trời sẽ mưa lụt rất to, cho nên từ đó Thạch Sùng có bao nhiêu tiền gom góp được cũng đào lên và mang đi đong gạo để tích trữ chờ đợi cơ hội đến.
Quả đúng như điềm báo, tháng 8 năm ấy trời đất làm nên một trận lụt khủng khiếp, nước ngập tràn lênh láng khắp mọi nơi: mùa màng, nhà cửa và vật nuôi… đều bị lũ cuốn trôi hết. Nạn đói đã sảy ra và đe dọa khắp mọi vùng. Vì mùa màng mất hết, gạo khan hiếm nên giá gạo đang từ một bỗng tăng lên gấp mười lần rồi không mấy chốc đã vọt lên gấp trăm. Vậy mà vẫn không có ai có gạo để bán.
Vợ chồng nhà Thạch Sùng mặc dù đã đong được rất nhiều gạo từ trước nhưng không vội tung gạo ra bán ngay mà tiếp tục đợi chờ cho đến khi dân tình đói kém kiệt quệ mới mang số gạo đã tích trữ được của mình ra để bán kiếm lời. Có những gia đình giàu có phải tráo đổi cho ông ta một thỏi vàng mới được một đấu gạo của ông ta.
Kể từ khi bán được gạo thắng lớn, gia đình Thạch Sùng đã kiếm được một món to, hai vợ chồng bỏ nghề ăn xin. Họ mang số tiền kiếm được cho vay nặng lãi giá cắt cổ. Thế là chẳng mấy chốc Thạch Sùng nghiễm nhiên trở thành một phú ông giàu có nhất nhì vùng.
Thạch Sùng mua rất nhiều trâu bò và ruộng vườn nhà cửa, những thứ mà ông ta mua hàng năm đều tăng giá. Ngoài những cách làm ăn đó, Thạch Sùng còn có rất nhiều mánh khóe làm ăn kinh doanh khác. Ngoài việc thu mua lúa rẽ, cho vay nặng lãi, ông ta còn làm ăn kinh doanh lớn. Thuyền buôn của ông ta dong buồm đi khắp mọi cửa biển.
Hắn còn cấu kết với lũ cướp trong vùng, sau mỗi một phi vụ làm ăn trót lọt, hắn không những được bọn cướp chia phần mà hắn còn giúp chúng đem đi tiêu thụ những tài sản bất nghĩa đó. Cứ làm ăn theo kiểu gian trá đó, mười năm sau, Thạch Sùng đã trở thành một tay cự phú giàu khét tiếng trong vùng. Tiền bạc hắn nhiều không đếm xuể, những kẻ được gọi là giàu có vùng ấy so với hắn chưa bằng một cái móng tay.
Có nhiều tiền trong tay, Thạch Sùng rất dễ dàng mua được một chức quan. Không chỉ vậy, hắn dâng tặng vua rất nhiều vàng bạc châu báu nên được vua nâng đỡ phong cho hắn chức quận công. Kể từ khi đó, hắn chuyển toàn bộ người nhà hắn ra kinh thành xây dựng phủ riêng. Hắn đổ rất nhiều tiền xây, phủ của hắn không kém gì phủ của các ông hoàng bà chúa. Hắn tuyển chọn 100 nàng hầu vợ lẽ, người nào hắn cũng phủ lên toàn là lụa là gấm vóc hảo hạng nhất.
Còn hắn và vợ thì sống sa hoa một cách xa xỉ, chắc cả đất nước hắn chỉ kém mỗi hoàng đế về độ xa xỉ. Hồi đó, trong kinh thành hoàng hậu có một người em họ họ Vương. Hắn cũng là tay cự phú khét tiếng trong kinh thành, tài sản của hắn phải nói là rừng vàng, biển bạc, hắn cũng sống một cách cực kì xa xỉ. Thế rồi một hôm, hắn gặp Thạch Sùng trong một bữa tiệc có mặt đầy đủ tất cả các bậc quần thần. Hắn và Thạch Sùng bắt đầu khoe của để tỏ ra uy thế. Dần dần câu chuyện khoe của của hai bên lên tới đỉnh điểm. Tên họ Vương nói:
Nhà tôi có hàng trăm nô tỳ hầu hạ, bọn chúng không mặc những thứ quần áo thông thường, tất cả đều được làm loại vải lụa thượng hạng nhất. Cứ mỗi khi năm hết tết đến, phải chuẩn bị hàng kho vải để may quần áo cho chúng mới gọi là tạm đủ.
Thạch Sùng không kém cạnh nói:
Bọn nô tỳ nhà tôi chắc đông hơn nhà đại nhân, số lúa gạo chúng nó ăn ngang với một huyện mới đủ thôi chứ chưa phải là thừa.
Tên họ Vương lại khoe tiếp:
Bếp nhà thôi không nấu bằng củi, mà phải thay bằng đường
Thạch Sùng cướp lời luôn:
Mùa đông lạnh giá, để sưởi ấm tất cả các phòng, tôi phải cho người đốt hàng hòm nến mỗi ngày.
Thấy đôi bên chiến đấu của cải không bên nào chịu nhường nhịn, một vị quan thần nói:
Hai vị cãi nhau như vậy sẽ không thể phân biệt đường người thắng người bại. Hay là ngày mai hai vị tổ chức một cuộc thi của, bày tất cả những của cải trong nhà ra cho chúng tôi làm chứng. Nếu người nào thua thì sẽ phải nộp cho người chiến thắng mười thúng vàng. Vì rất tự tin mình sẽ chiến thắng nên cả hai đều khẳng khái nhận lời quyết đấu.
Sang ngày hôm sau, cuộc thi đấu diễn ra đúng như dự định. Một số vị đại thần tham gia làm ban giám khảo cuộc thi. Mở đầu cuộc thi, cả hai bên đều phải ký vào giấy giao ước để sau này không có bên nào có thể lật lọng. Hoàng hậu lo lắng cho em trai mình sẽ thua cuộc vì bà biết Thạch Sùng rất giàu nên đã cử một viên hoạn quan có tài mưu trí đi giúp sức cho em trai.
Đầu tiên, tên họ Vương sai người lấy ra một kho lụa, căng làm màn trần khắp cả dinh thự của hắn. Đến lượt Thạch Sùng tiếp chiêu, hắn sai người lấy số gấm trong kho ra căng che và trần trướng tất cả phủ của hắn. Thấy thế, họ Vương tiếp tục cho người dỡ toàn bộ ngói xuống và cho lợp toàn bộ bằng thủy tinh khiến cho phủ của hắn trở thành một tòa lầu sáng choang như ngọc. Nhưng Thạch Sùng cũng không kém cạnh, hắn cho thợ đá lấy số ngọc thạch ra cắt thành từng phiến lát kín toàn bộ số sân của phủ. Mọi người đều trầm trồ khen ngợi Thạch Sùng lắm tiền nhiều của.
Cuộc đấu của vẫn chưa ngã ngũ, Thạch Sùng hỏi họ Vương:
– Liệu nhà ngươi có san hô không?
Họ Vương cười lớn rồi sai người mang ra một cây san hô cao mấy thước. Hắn hỏi lại Thạch Sùng:
– Ta đoán, nhà ngươi chắc chả có nổi một cái sừng tê giác
Thạch Sùng cười đắc trí rồi sai người mang ra một bộ đồ trà được làm bằng sừng tê giác, trên đó còn nạm cả ngọc quý. Cuộc đấu của vẫn còn tiếp tục, chưa bên nào chịu thua. Đến lượt hai bên khoe ra những vật kỳ lạ hiếm có. Thạch Sùng ra của trước, hắn nói:
– Ta có một con thiên lý mã, ta đã mua nó từ tận thiên trúc và mỗi ngày nó có thể chạy tới 1000 dặm
Thấy ngựa quý hiếm gặp một lần, mọi người túm tụm vào xem vào trầm trồ khen ngợi. Nhưng họ Vương lại đưa họ về vườn nhà hắn để ngắm nhìn con hươu có hai đầu. Tới lúc này, Thạch Sùng bỗng nhiên yên lặng hồi lâu không nói gì. Những lời bàn tán bắt đầu rộn lên, ai cũng nghĩ rằng Thạch Sùng đã hết của để thi. Nhưng bất ngờ, hắn rút ra trong người một viên ngọc quý và nói:
– Ta có một viên ngọc quý, mùa nóng đeo nó vào thì rất mát, mùa đông đeo nó vào thì cực kì ấm áp. Ta chắc chắn rằng, trên thiên hạ này nó chỉ có một chứ không có hai.
Đến lúc đó, họ Vương bắt đầu tái mặt, hắn sai người vào cung mượn Hoàng hậu viên ngọc như ý để đem ra đấu với viên ngọc của Thạch Sùng. Đến lúc này, họ vương đã rơi vào thế thất thủ, chỉ cần Thạch Sùng đưa được ra một vật quý nữa thì hắn sẽ thua cuộc, mà chắc chắn Thạch Sùng, hắn vẫn còn thứ quý giá kỳ lạ chưa khoe.
Tên hoạn quan mưu mô xảo quyệt đi theo họ vương mới ghé vào tai hắn thì thầm. Nghe xong, bỗng nhiên họ Vương quay sang bảo Thạch Sùng:
– Ta dám cược với ngươi, nhà ngươi mặc dù rất giàu có nhưng sẽ thiếu một đồ vật
Thạch Sùng tự tin nói:
– Nhà ta không biết thiếu một thứ gì, nếu như ngươi chỉ được ra vật ta thiếu thì không những ta mất mười thùng vàng mà ta còn dám cược với ngươi cả gia tài của ta. Nhưng ngược lại, nếu ta có vật đó thì ngươi cũng sẽ phải mất cho ta toàn bộ số tài sản mà ngươi có.
Thế rồi, cơ kiêu căng của họ Vương lên tới cực kiểm, hắn và Thạch Sùng cùng ký vào một bản giao ước mới. Ký kết xong xuôi, họ Vương nói:
– Ta dám chắc, nhà ngươi vẫn còn thiếu cái mẻ kho
Nghe thấy họ Vương nói, mặt Thạch Sùng không còn nổi một giọt máu, mẻ kho thì hắn đã quá rõ vì nó là một thời của hắn. Đó là thứ mà nhà nào cùng khổ lắm mới phải dùng để nấu thức ăn, thứ mà hắn đã dùng biết bao nhiêu năm thời hắn còn làm nghề ăn xin. Nhưng kể từ khi giàu có, hắn đã vứt bỏ nó từ lâu và không còn dùng đến nó nữa. Hắn sai bọn người hầu cố gắng lục lọi khắp phủ kiếm cho bằng được cái mẻ kho. Nhưng kiếm mãi, cũng không thể có vì nhà hắn đồ đạc ít nhất cũng phải bằng bạc hoặc đồng thau.
Vậy là cuộc thi đã kết thúc, kẻ chiến thắng là họ Vương. Thạch Sùng không ngờ rằng, mình bị thua một vố quá đau, thua vì chính cái hắn đã gắn bó đã rất lâu từ khi trước. Hắn cay đắng nhìn tất cả tài sản, người hầu, vợ con đều thuộc về nhà họ Vương. Giờ hắn đã mất tất cả, hắn đành phải ngậm ngùi sống trong một túp lều cũ rách. Hắn tặc lưỡi tiếc cho cái cơ nghiệp của mình, rồi hắn chết biến thành con Thạch Sùng. Loài này thỉnh thoảng lại chắt lưỡi kêu lên mấy tiếng “Thạch Thạch” là vì thế.
Ngày nay, dân gian có câu tục ngữ: “Thạch Sùng còn thiếu mẻ kho” ý nói trong cuộc sống hiếm có ai được đầy đủ trọn vẹn.
Nguồn của Sự tích con thạch sùng: sưu tầm.